Polska, będąc państwem członkowskim Unii Europejskiej, musiała dostosować się do standardów unijnych. Tym samym przepisy Dyrektywy 2008/98/WE zostały implementowane do prawa krajowego postaci szeregu ustaw i rozporządzeń dotyczących gospodarki odpadami [4].

Pierwszym aktem prawnym w Polsce poruszającym tematykę ochrony środowiska przed odpadami była Ustawa
z dnia 31 stycznia 1980 o ochronie i kształtowaniu środowiska [5]. Podstawę obecnych regulacji prawnych stanowiła dotychczas Ustawa z dnia 20 czerwca 2001 o odpadach (Dz.U. 2001 nr 62 poz. 628 z późn. zm.), którą zastąpiła Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz.U. 2013 nr 0 poz. 21), implementująca zasady gospodarki odpadami obowiązujące w Unii Europejskiej [5].

Dlaczego kontrola NIK?
W celu sprawdzenia przygotowania gmin do realizacji nowych rozwiązań w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi w terminie od 1 stycznia 2012 do 30 czerwca 2013 roku Najwyższa Izba Kontroli (NIK) przeprowadziła kontrolę wybranych gmin [6]. Potrzeba przeprowadzenia kontroli wynikała m.in. z faktu, że po wejściu w życie znowelizowanej u.c.p.g. na gminy został nałożony obowiązek odbierania i zagospodarowania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości. Gminy były zobowiązane uruchomić nowy system gospodarowania odpadami komunalnymi od 1 lipca 2013 r., tj. po 18 miesiącach od wejścia w życie ww. ustawy. Posłowie w interpelacjach
i zapytaniach zwracali uwagę na brak możliwości bezprzetargowego zlecania własnym jednostkom (spółkom gminnym) odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, jak również na konieczność zmian przepisów pozwalających wybrać gminie metodę obliczania opłaty za odbiór odpadów. O trudnościach, na jakie napotykały gminy we wprowadzaniu tego systemu donosiła zarówno prasa codzienna, jak i portale internetowe. Media wskazywały m.in. na konieczność doprecyzowania przepisów prawa w odniesieniu do egzekucji opłat, a także na opóźnienia we wprowadzaniu nowego prawa miejscowego w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi.