Dyrektywa ściekowa (UWWTD)1 jest doskonale znana przedsiębiorstwom wod-kan ze względu na wymagania dotyczące oczyszczania ścieków. Krajowy Program Oczyszczania Ścieków Komunalnych jest podstawowym dokumentem prowadzącym do jej pełnej realizacji. Ma już jednak swoje lata, gdyż przyjęta została w 1991 roku, w innych realiach. Postęp naukowy i techniczny, wiedza o zagrożeniach dla jakości wód oraz nowe wyzwania takie, jak zmiany klimatu, mobilizują do gruntownej analizy zapisów i osiągnięć dyrektywy. Redukcja biomasy oraz substancji biogennych dostających się do wód była w latach 90. XX wieku podstawowym wyzwaniem ze względu na postępującą eutrofizację wód, a także ciągłe zagrożenie epidemiologiczne. Ponadto zmienił się kontekst prawny: weszły w życie nowe i wzajemnie powiązane akty prawne, w szczególności ramowa dyrektywa wodna (2000/60/WE WFD) oraz dyrektywa ramowa w sprawie strategii morskiej (2008/56/WE MSFD). Ponadto działania następcze związane z wdrożeniem wykazały, że niektóre przepisy mogą zostać wyjaśnione, co zostało ostatnio potwierdzone również przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.

Wyzwanie w zbieraniu danych

Głównym celem dyrektywy 91/271/EWG w sprawie oczyszczania ścieków komunalnych (UWWTD) jest ochrona środowiska przed niekorzystnym wpływem zrzutów ścieków z obszarów miejskich i niektórych sektorów przemysłu poprzez ustanowienie wymogów dotyczących zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych. Wdrożenie dyrektywy pozostaje wyzwaniem, ponieważ wymaga właściwego zarządzania, znacznych inwestycji i odpowiednich kompetencji. Niektóre pozytywne skutki wdrożenia dyrektywy są oczywiste, np. poprawa jakości wód UE, szczególnie w dolnym biegu rzeki w stosunku do europejskich stref zurbanizowanych. Wdrożenie dyrektywy dotyczy szerokiego spektrum zainteresowanych stron, na przykład dostawców usług wodnych i przedsiębiorstw użyteczności publicznej, zainteresowanych stron działających w dziedzinie ochrony środowiska, władz krajowych, regionalnych i lokalnych, pracowników naukowych i naukowców, a także przemysłu emitującego zanieczyszczenia. Konsultacje są i będą prowadzone przez Komisję lub strony zewnętrzne wspierające prace Komisji, mają na celu zebranie opinii interesariuszy, aby uzupełnić analizę opartą na innych źródłach informacji, tak aby odpowiedzieć na pytania ewaluacyjne w sposób kompleksowy, współpracując z ekspertami i organizacjami branżowymi, międzynarodowymi, takimi jak: Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Bank Światowy lub Światowa Organizacja Zdrowia. Bardzo ważne w kontekście analizy podjęte zostaną szczególne wysiłki w celu zebrania dodatkowych informacji na temat kosztów i korzyści zbierania ścieków i różnych poziomów oczyszczania oraz w celu oceny obciążenia administracyjnego i wpływu mechanizmów finansowania. Do przeprowadzenia tej analizy wykorzystane zostaną różne źródła danych – od poziomu UE do innych instytucji międzynarodowych, takich jak: Europejski Bank Inwestycyjny, Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju oraz Europejska Agencja Środowiska.

Cały artykuł dostępny w magazynie "Kierunek WOD-KAN" 4/2019.