Zgodnie z treścią art. 558 Prawa wodnego wprowadzenie opłat za usługi wodne nie może stanowić podstawy do zmiany taryf, o których mowa w przepisach ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, określonych na rok 2018 oraz rok 2019.

W tym kontekście warto podkreślić, iż aktualnie obowiązująca Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (dalej UZZW) ustanowiła daleko idące ograniczenia w odniesieniu do zmian taryf; co do zasady obowiązują one przez okres jednego roku i w tym czasie zmiana taryfy jest generalnie niedopuszczalna (zmieniona może być tylko w przypadku modyfikacji stawek podatku VAT).

Czytając literalnie przepis art. 558 ustawy Prawo wodne, można stwierdzić, że potwierdza on, wynikającą z regulacji UZZW, zasadę trwałości taryfy w okresie jej obowiązywania i zakaz jej zmieniania.

Odnosząc się do licznie pojawiających się komentarzy o braku wzrostu cen za wodę i ścieki w latach 2018 i 2019, z uwagi na intencje ustawodawcy wyrażone w art. 558 przyjąć można, iż o ile zmiana cen za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków nie nastąpi z uwagi na pozostawienie stawek opłat zmiennych za pobór wód na dotychczasowej wysokości, to nowa taryfa może zostać określona w innej wysokości z uwagi na:
wprowadzenie opłat stałych za pobór wód i odprowadzanie ścieków, czy zmian innych pozycji kosztowych determinujących wielkość taryf oraz różnic wynikających z planowanej ilości sprzedawanej wody i odprowadzanych ścieków.

Warto w tym miejscu odnotować, iż jak wynika z Raportu „Benchmarking Przedsiębiorstw Wodociągowo-Kanalizacyjnych w Polsce”, ponad 30% ankietowanych przedsiębiorstw poniosło straty na działalności wodociągowo-kanalizacyjnej, natomiast przeciętne wartości wskaźników rentowności działalności wodociągowej i kanalizacyjnej oscylują w granicach ok. 2%.

Nawiązując do publicznych dyskusji o wzroście cen za wodę i ścieki, należy podkreślić, iż głównym czynnikiem ich wzrostu jest program inwestycyjny minionych piętnastu lat. Dzięki ogromnemu wysiłkowi finansowemu i organizacyjnemu samorządów oraz przedsiębiorstw wodociągowo-kanalizacyjnych nadrabiamy zaległości infrastrukturalne i technologiczne. Przyspieszenie tego procesu było możliwe dzięki uruchomieniu funduszy UE. Od 2000 roku w rozwój infrastruktury zainwestowano ok. 100 mld złotych. Apogeum inwestycyjne to lata 2009-2011. Potem skala modernizacji spadła, choć dalej jest na wysokim poziomie, a jej wartość wynosi 6-8 mld zł rocznie. Efektem są czyste rzeki, a przede wszystkim zdrowa woda w naszych kranach.
To branża wodociągowo-kanalizacyjna realizuje inwestycje ujęte w Krajowym Programie Oczyszczania Ścieków Komunalnych, który jest efektem zobowiązań unijnych podpisanych przez Polskę:

• Wybudowaliśmy ponad 85 tys. km sieci wodociągowej oraz niemal 100 tys. km sieci kanalizacyjnej
• Wybudowaliśmy bądź zmodernizowaliśmy ponad 1800 komunalnych oczyszczalni ścieków
• O ponad 3 miliony zwiększyła się liczba osób, którym dostarczana jest woda z sieci wodociągowej

O niemal 9 mln zwiększyła się liczba osób podłączonych do zbiorczych systemów odbioru i oczyszczania ścieków. Dodatkowo ścieki te oczyszczane są najlepszymi dostępnymi technologiami, które pozwalają optymalnie chronić środowisko naturalne.

Istotną konsekwencją zawartą w Prawie wodnym jest art. 494 ustawy, zmieniający art. 2 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Zmiana ta polega na wyłączeniu wód opadowych i roztopowych z definicji ścieków, stwarzając tym samym wątpliwości co do podstawy prawnej ustalania taryf za wody opadowe i roztopowe.

W tym zakresie branża wod-kan liczy na realizację zobowiązania resortu środowiska, złożonego podczas obrad prac podkomisji ds. Prawa wodnego, o uregulowaniu kwestii wód opadowych i roztopowych w planowanej na drugą połowę roku 2017 nowelizacji ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków.
Brak przychodów z tytułu powyższych opłat może być powodem do cofnięcia dofinansowania unijnego dla projektów realizowanych według Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. W ramach działania 2.1.5. (systemy gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich) do tej pory odbyły się dwa konkursy – łączna wartość dofinansowania dla 19 przedsięwzięć wyniosła ponad 570 mln zł przy całkowitym koszcie projektów 888 mln zł. Warto więc zauważyć, że rozwój tych przedsięwzięć w ponad 64% został zrealizowany dzięki środkom unijnym, bez których nie byłoby to możliwe.

Dorota Jakuta, prezes IGWP

Źródło: www.igwp.org.pl

Fot.: 123rf.com / zdjęcie ilustracyjne