Aglomeracje czy zlewnie?
Można ująć to tak, że jeśli chcemy mieć czyste środowisko, skanalizowane całe wsie, łącznie z odległymi przysiółkami (tak jak sobie określiliśmy aglomerację) – to niestety, trzeba za to dość słono płacić. Spotkałem
się z różnymi modelami rozwiązywania tego typu dysonansu:
• nienaliczanie podatku od nieruchomości,
• realizacja zadań inwestycyjnych przez samorządy (bądź nawet osoby indywidualne), z ewentualnym przekazaniem majątku do użytkowania służbom do tego powołanym,
• bilansowanie kosztów i ich rozlicznie w ramach większych systemów (obejmujących kilka miast, gmin, powiatów) prowadzi do uśredniania opłat i obniżenia obciążeń finansowych na terenach wiejskich,
• dopłaty gminne.
W niniejszych rozważaniach, celowo pominąłem aspekty związane z indywidualnymi systemami ściekowymi – stanowią one kolejny, powiązany problem, który też może być brany pod uwagę.
***
Dotychczasowy standard stanowienia aglomeracji (w rozumieniu gospodarki ściekowej), w powiązaniu z metodą obliczania taryf, w niektórych sytuacjach doprowadził do znaczącego wzrostu opłat taryfowych.
Graniczny współczynnik 120 MK/km może być traktowany jako jeden z parametrów wyznaczania racjonalności inwestycyjnej, przy czym ostateczna weryfikacja powinna być zawsze oparta o kalkulację taryfy i dostępność cenową usług.
Realizacja inwestycji przez samorządy z konsekwentnym przekazywaniem powstałego majątku podmiotom powołanym do eksploatacji, pozwala na obniżanie kosztów taryfowych.
Bilansowanie kosztów systemów kanalizacyjnych w większej skali (np. powiatu albo tereny miejsko-wiejskie) mogłoby prowadzić do uśredniania taryf na terenach miejskich i wiejskich i w ten sposób przyczyniać się do zwiększania dostępności tych usług. Stąd pojęcie „zlewni” może z powodzeniem zastępować termin „aglomeracja” – jako obszar odprowadzania ścieków do wspólnego punktu oczyszczania.
Niniejszy artykuł jest wyborem tez prezentowanych w artykule „How to measure wastewater systems’ sustainability?”
będącym częścią opracowania „Sustainability Indicators in Practice”, które ukaże się w trybie open access w zasobach sieciowych pod koniec roku 2014.
Artykuł opublikowany został w magazynie Kierunek Wod-Kan 4/2014
Fot.: photogenica.pl