Dopiero teraz, po 10 latach od czasu wejścia pierwszego „rozporządzenia aglomeracyjnego”, w części gmin objętych aglomeracjami, zaczyna się budować świadomość metodyki wyznaczania aglomeracji, czyli kroków, jakie po kolei, należy wykonać – co wymaga znacznie więcej nakładów czasowych, pieniężnych i merytorycznej wiedzy, w miejsce dotychczasowej dyskusji na łamach rady miasta, gminy bądź rady sołeckiej. Niezbędne jest wykonanie szczegółowej koncepcji, uwzględniającej ilość mieszkańców w każdym domu, ukształtowanie terenu (pompownie), realny ruch turystyczny i działalność przemysłową oraz w miarę dokładne wytrasowanie sieci kanalizacyjnej. I dopiero taka koncepcja może być podstawą dobrze ustanowionej zlewni.

Jakie są skutki?
Zgodnie Rozporządzeniem Ministra Budownictwa w sprawie określania taryf […] za zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków (Dz.U.2006.127.886), przy obliczaniu opłat taryfowych należy uwzględniać, w szczególności: amortyzację, podatki, wydatki remontowe, koszty materiałów i energii, wynagrodzenia, koszty finansowe, utworzone rezerwy. Ma to na celu nie tylko pokrycie kosztów bieżącej eksploatacji czy remontów, ale również kosztów amortyzacji, w celu zapewnienia możliwości odtworzenia majątku w przyszłości.

W przypadku organizacji działających w oparciu Kodeks spółek handlowych, kalkulacja rynkowa kosztów, nieuchronnie prowadzi do wliczania w koszty prowadzenia działalności amortyzacji oraz podatku od nieruchomości. Sytuacja taka niekoniecznie ma miejsce w przypadku podmiotów gminnych, zakładów komunalnych, które nie zawsze wliczają te i inne koszty do kalkulacji taryfowej. W przypadku niektórych firm z branży wodno-ściekowej udział kosztów amortyzacji dochodzi do 30% (a czasem nawet więcej) kosztów rodzajowych. Jeśli doliczymy do tego podatki, okaże się, że koszty odmajątkowe mogą stanowić nawet 50% kosztów rodzajowych (a w szczególnych przypadkach osiągają nawet 80%). Wpływ tych kosztów na wysokość taryfy staje się niebagatelny.

Stąd już prosty wniosek – im więcej wybudowanej kanalizacji, tym większe koszty odmajątkowe. Im mniej podłączonych klientów, tym gorzej te koszty rozkładają się w taryfie. Im niższe wskaźniki budowy kanalizacji (MK/km) tym wyższe potencjalne taryfy – właśnie ze względu na koszty odmajątkowe.