Retencja korytowa - nasze działania w regionach
Retencja korytowa umożliwia zatrzymanie wody w górnych odcinkach zlewni rzecznych, ograniczając tym samym odpływ wody z terenów użytkowanych rolniczo. Wody Polskie w ciągu najbliższych 3 lat zrealizują 645 zadań na na łączną kwotę 154,7 mln zł. Celem jest zwiększenie retencji na obszarach rolnych w regionach najbardziej zagrożonych suszą. Poniższy tekst opisuje działania, jakie są inicjowane w bieżącym roku. Począwszy od dziś codziennie będziemy dodawać nowe informacje na temat realizacji programu retencji korytowej w poszczególnych regionach.

Przypomnijmy – zadania z zakresu retencji korytowej są realizowane przez Wody Polskie w ramach działań programu STOP SUSZY! Celem jest poprawa zdolności retencyjnych cieków i obiektów melioracyjnych, przy użyciu jazów, przepusto-zastawek i innych urządzeń. Dzięki temu w okresach niżówek i niedoborów opadów w określonych miejscach na rzekach i kanałach będzie prowadzone czasowe podpiętrzanie wód, zapewniające przekierowanie ich do systemów rowów melioracyjnych połączonych z tymi ciekami. Sterowanie poziomem wód w korytach rzek i kanałów umożliwia napełnienie wodą rowów melioracyjnych na okres suszy. Woda jest zatrzymywana w systemach rowów przez urządzenia wodne, np. przepusto-zastawki. Dzięki temu wypełnia się odcinkowo koryta rzek, a na pobliskich terenach podnosi się poziom wód gruntowych. Zatrzymanie wody w górnych partiach zlewni zapobiega nadmiernemu spływowi wód z gruntów rolniczych i leśnych, co ma kluczowe znaczenie w zmniejszaniu skutków suszy.
Stosowanie rozwiązań z zakresu retencji korytowej, przy stosunkowo niskich kosztach, wpływa bardzo korzystnie na bilans wodny na danym terenie. Działania na obiektach melioracyjnych i ciekach muszą być bardzo szczegółowo opracowane w fazie projektu, są to bowiem działania punktowe, rozproszone. Jednocześnie są bardzo efektywne, na co wskazuje pilotażowy program kształtowania zasobów wodnych na terenach rolniczych, realizowany przez Wody Polskie Zarząd Zlewni w Gryficach. Więcej informacji na ten temat: https://wody.gov.pl/aktualnosci/1043-retencja-korytowa-przywroci-funkcje-nawadniajace-systemow-melioracyjnych-wywiad
Tylko w tym roku nakłady na zadania retencji korytowej w Polsce wyniosą 60 mln zł. Ostatecznym efektem trzyletniego programu będzie zwiększenie wskaźnika retencji wód w Polsce o ok. 1%. Obecnie krajowa retencja utrzymuje się na poziomie ok. 6,5%. Aby sprostać potrzebom ludzi, gospodarki oraz środowiska, konieczne jest podwojenie tego wskaźnika.
WIELKOPOLSKA
Województwo wielkopolskie znajduje się w czołówce regionów najmocniej narażonych na skutki suszy. Jaz na rzece Rgilewce poprzez piętrzenie umożliwia retencjononowanie ponad 7,6 tys. m3 wody. Co pozwala na złagodzenie skutków suszy na okolicznych gruntach rolnych. Tylko w tym roku dzięki dodatkowym działaniom na rzecz retencji korytowej w regionie wodnym Warty uda się zmagazynować ponad 3,5 mln m3 wody. Co pozwoli na nawodnienie ok. 3 tys. hektarów gruntów rolnych! Wody Polskie przeznaczają blisko 18 mln złotych na inwestycje poprawiające bilans wodny w zlewniach rolniczych na terenie administrowanym przez RZGW w Poznaniu, w tym na budowę 6 jazów na rzece Rgilewce.
WOJEWÓDZTWO KUJAWSKO-POMORSKIE
To województwo także należy do czołówki regionów najbardziej zagrożonych suszą oraz doświadczających jej skutków. Dlatego Wody Polskie przeznaczą 15 mln zł w działania na rzecz retencji korytowej w regionie wodnym Noteci. Piętrzenie wód na urządzeniach hydrotechnicznych pozwala na poprawę stosunków wodnyc na okolicznych polach. Co ciekawe, poprawia również bilans wodny jezior! Przykładowo jaz na rzece Pannie w miejscowości Żabno (widoczny na zdjęciu poniżej), pomaga w regulacji poziomu wód w Jeziorze Mogileńskim. Dzięki retencji korytowej możemy zgromadzić dodatkowy 1 mln m3 wody! Funkcjonująca przepławka przy jazie umożliwia migrację organizmów wodnych i pozwala zachować ciągłość ekologiczną rzeki.
Komentarze