Wody Polskie zmodernizują zbiornik wodny Wisła-Czarne na Podbeskidziu
Większe bezpieczeństwo przeciwpowodziowe terenów położonych poniżej zbiornika, odzyskanie pełnej rezerwy powodziowej, większa retencja dla rolnictwa – przeciwdziałanie suszy, zabezpieczenie zasobów wody pitnej na potrzeby mieszkańców Wisły, Ustronia i Skoczowa oraz mniejsza podatność zbiornika na awarie – to niektóre korzyści.
W piątek 25 października 2024 roku w budynku administracyjnym zapory zbiornika wodnego Wisła-Czarne nastąpiło uroczyste podpisanie umowy na realizację robót budowlanych dla zadania pn. „Modernizacja obiektów zbiornika wodnego Wisła Czarne – drenaż skarpy odpowietrznej, przelew stokowy, sieć piezometrów etap I, etap II”, z udziałem wiceministra infrastruktury Przemysława Koperskiego. W wydarzeniu uczestniczyli również Marcin Jarzyński – Dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach, Jan Grygier – Zastępca Dyrektora RZGW w Gliwicach ds. Ochrony Przed Powodzią i Suszą, Tomasz Bujok – Burmistrz Miasta Wisła, Paweł Sztefka – Burmistrz Ustronia, Rajmund Dedio – Burmistrz Skoczowa, Beata Halama – Prezes Zarządu Wodociągów Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o. o. w Cieszynie, oraz przedstawiciele wykonawcy i inni zaproszeni goście.
Po co modernizacja zbiornika wodnego Wisła-Czarne?
Mimo, że stan techniczny obiektu, który w trudnych, górskich warunkach piętrzy wodę od ponad 50 lat, nie stwarzał zagrożenia dla terenów położonych poniżej ziemnej zapory, jego modernizacja stała się koniecznością. Większa z każdym rokiem podatność na awarie oraz konieczność obniżenia poziomu piętrzenia w zbiorniku skutkowały mniejszą rezerwą powodziową i tym samym – rezerwą wody pitnej. W związku z tym administrator akwenu – PGW Wody Polskie Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach – zleciło realizację modernizacji zbiornika.
- Ta inwestycja szczególnie cieszy, ponieważ zapewni szerokie bezpieczeństwo mieszkańcom oraz zwiększy możliwości poboru wody pitnej dla 60 tys. osób w powiecie cieszyńskim. Na realizację tego zdania region długo czekał. Gratuluję Wodom Polskim podpisania umowy, a wykonawcy życzę pomyślności w realizacji prac. Będziemy się przyglądać ich realizacji – powiedział wiceminister Przemysław Koperski.
Zwiększamy ochronę przed powodzią i suszą – efekty modernizacji zbiornika Wisła-Czarne
Dzięki modernizacji obiektu zwiększy się ochrona przed zalaniem terenu poniżej zapory czołowej zbiornika Wisła Czarne, w tym użytków rolnych, w wypadku ewentualnej awarii. Przywrócona zostanie możliwość piętrzenia wody do rzędnej określonej w pozwoleniu wodnoprawnym – co za tym idzie zwiększą się możliwości alimentowania wody w korycie rzeki poniżej zbiornika. To szczególnie ważne w przypadku występowania stanów niżówkowych, niedoborów wody i przewlekłych okresów suszy, przy których wilgotność gleby jest niedostateczna dla zaspokojenia potrzeb roślin i prowadzenia normalnej gospodarki w rolnictwie.
– Zbiornik Wisła Czarne to jeden z kluczowych obiektów, których zadaniem jest wspomaganie gromadzenia wody, a także ochrona przed powodzią mieszkańców Regionu Wodnego Małej Wisły. Obiekt dostarcza wodę pitną do gmin Wisła, Ustroń i Skoczów. Posiada więc duże znaczenie nie tylko dla środowiska, ale również życia mieszkańców. Podjęta modernizacja tego obiektu wpisuje się w priorytetowe działania prowadzone przez Wody Polskie w Gliwicach, których celem jest ochrona przed powodzią i suszą – podkreślił Zastępca Dyrektora RZGW w Gliwicach Jan Grygier.
Kolejnym ważnym efektem remontu będzie także zwiększenie ponad 2 razy rezerwy wody pitnej – szacunkowo o 116 dni, z obecnych ok. 130 dni do ok. 250 dni, w zależności od dopływu wód do zbiornika i innych zmiennych.
– Bardzo cieszymy się z tej inwestycji. Uzyskany za jej sprawą efekt pozwoli nam ze spokojem patrzeć na rezerwy wody pitnej, zwłaszcza w okresach zwiększonego poboru: wysokiego sezonu letniego i zimowego – zaznaczyła Prezes Zarządu Wodociągów Ziemi Cieszyńskiej Sp. z o. o., Beata Halama.
Zakres prac modernizacyjnych zbiornika wodnego Wisła-Czarne
W ramach prac remontowych zmianie nie ulegną parametry obiekt, czy sposób korzystania z wód, jednak poprawi się jego funkcjonalność. Przedsięwzięcie obejmuje prace modernizacyjne istniejącej zapory ziemnej i związanych z nią funkcjonalnie obiektów, takich jak przelew stokowy i niecka wypadowa.
Wykonawca prac Keller Polska Sp. z o.o. m.in. doszczelni przesłonę przeciwfiltracyjną na lewym przyczółku, przebuduje odwodnienie wzdłuż prawej ściany przelewu stokowego i zarazem wykona jego remont. Wyremontowane zostaną także podpory przelewu oraz murów oporowych na przedłużeniu podpory oraz elementy spodu konstrukcji nośnej. Podobne prace zostaną wykonane w obrębie niecki wypadowej zapory. Doszczelnienie zostanie przesłona cementacyjna (przeciwfiltracyjna) na lewym przyczółku. Zamontowane zostaną też nowe urządzenia kontrolno–pomiarowe (piezometry i inklinometry).
Finał modernizacji zbiornika wodnego Wisła-Czarne już w połowie 2025 roku
Prace potrwają do połowy 2025r. Nie będą prowadzone w obrębie czaszy zbiornika. Ich rozpoczęcie poprzedziło uzyskanie niezbędnych zgód i pozwoleń administracyjnych. Przedsięwzięcie nie wywrze znaczącego oddziaływania na środowisko, a prace będą prowadzone w sposób wykluczający zanieczyszczenie wód zbiornika oraz poniżej jego zapory.
Realizacja robót nie wiąże się z ograniczeniami poboru wody pitnej. Także korona zapory – miejsce spacerów turystów i mieszkańców, nie będzie wyłączona z eksploatacji. Możliwe są jedynie tymczasowe ograniczenia w ruchu po zaporze. Jednak z uwagi na technologię prac przez okres 2-3 miesięcy ich wykonawca odcinkowo zajmie jeden z pasów ruchu ul. Czarne, co będzie się wiązało z utrudnieniami dla kierowców.
Modernizacja zbiornika wodnego Wisła-Czarne przy wsparciu środków UE
Modernizacja obiektu zostanie zrealizowana przy wsparciu środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich dla operacji typu „Zarządzanie zasobami wodnymi” w ramach poddziałania „Wsparcie na inwestycje związane z rozwojem, modernizacją i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa”, objętego PROW na lata 2014-2020. Wartość prac budowlanych wynosi 10 938 358,52 zł.
Zbiornik Wodny Wisła Czarne – charakterystyka obiektu
Zbiornik Wodny Wisła-Czarne jest został zlokalizowany w km 96 + 800 rzeki Malej Wisły, poniżej połączenia Białej i Czarnej Wisełki. Całkowita pojemność zbiornika wynosi 5,06 mln m3, maksymalna powierzchnia zalewu ok. 40 ha, wielkość zlewni 30 km2.
Zbiornik wybudowano w latach 1968-1973, do eksploatacji został oddany w 1973r. Pełni dwie podstawowe funkcje: przeciwpowodziową oraz zaopatrzenie w wodę Wisły, Ustronia i Skoczowa. Piętrzy również wodę na wypadek jej niedoborów w korycie rzeki Wisły poniżej.
Nasyp zapory wykonano z materiału ziemnego, uzyskanego z wykopów z czaszy zbiornika. Maksymalna wysokość zapory wynosi ok. 6 m, długość 280 m, kubatura ok. 470 000 m3, szerokość w koronie 6,60 m. Ekran wodoszczelny został wykonany z płyt betonowych zbrojonych o grubości 0,20 — 0,25 m, ułożonych na warstwie wyrównawczej wykonanej z płyt betonowych o grubości 0,12 m. U podstawy ekranu znajduje się galeria kontrolno-drenażowa.
Urządzenia upustowe stanowią:
- przelew powierzchniowy o maksymalnym wydatku 195 m3/s,
- spust denny/dwa rurociągi stalowe o średnicy 800 mm każdy i łącznym wydatku ok. 10 m3/s,
- rurociąg wody biologicznej / rurociąg stalowy o średnicy 500 mm;
- pobór wody dla Stacji Uzdatniania Wody odbywa się poprzez kosze ssące /4 szt./ umieszczone na trzech poziomach. Minimalny odpływ /biologiczny/ wynosi 40 l/s .
Komentarze