Wody Polskie zakończyły zasadniczy etap prac zabezpieczających na zbiorniku wodnym Topola na Nysie Kłodzkiej. Inwestycja została zrealizowana zgodnie z decyzją Głównego Inspektoratu Nadzoru Budowlanego z 28 kwietnia 2025 r., która nakazywała wykonanie niezbędnych działań do 30 września br.

Z okazji zakończenia prac, w poniedziałek 13 października 2025 roku odbyła się konferencja prasowa z udziałem m.in. Dariusza Klimczaka – ministra Ministerstwa Infrastruktury, Magdaleny Roguskiej – wiceminister Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, Mateusza Balcerowicza – prezesa Wód Polskich, Anny Żabskiej – wojewody Dolnośląskiej, Moniki Jurek – wojewody Opolskiej, Stanisława Longawy - dyrektora Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej we Wrocławiu oraz Jacka Drabińskiego – zastępcy dyrektora RZGW we Wrocławiu ds. ochrony przed powodzią i suszą.

- Skutecznie pracujemy na rzecz bezpieczeństwa mieszkańców regionu, nie poprzestajemy na tej inwestycji, zaczynamy projektować zbiornik w Kamieńcu Zabkowickim, skierowaliśmy do publikacji przetarg na zaprojektowanie zbiornika w Stroniu Śląskim - powiedział Mateusz Balcerowicz, prezes Wód Polskich.

 

Zakres zrealizowanych prac

Najważniejszym elementem przedsięwzięcia była budowa grodzy budowlanej w czaszy zbiornika. Jej zadaniem jest zabezpieczenie przed niekontrolowanym przepływem wód przez uszkodzony podczas powodzi we wrześniu 2024 r. przelew powierzchniowy. Grodza stanowi tymczasową barierę ochronną, która pozwala na bezpieczne użytkowanie zbiornika do czasu pełnej odbudowy infrastruktury.

W ostatnim etapie zakończono prace związane z podpięciem grodzy, co ma zapobiec jej rozmywaniu w przypadku wystąpienia wysokich stanów wód. Obecnie prowadzone są już tylko prace wykończeniowe.

Realizacja inwestycji była możliwa dzięki wsparciu finansowemu z międzynarodowych źródeł – blisko 64 mln zł pochodziło ze środków Banku Światowego oraz Banku Rozwoju Rady Europy.

W ramach wcześniejszych działań przeprowadzono również odbiór odpadów naniesionych po intensywnych opadach oraz kontrolę bezpiecznego użytkowania zbiorników Topola i Kozielno.

 

Zbiornik Topola – ważny element kaskady Nysy Kłodzkiej

Zbiornik Topola został oddany do eksploatacji na przełomie 2002 i 2003 roku. Jest położony na granicy gmin Paczków i Kamieniec Ząbkowicki i odgrywa kluczową rolę w systemie ochrony przeciwpowodziowej doliny Nysy Kłodzkiej. Wraz z sąsiednimi zbiornikami – Kozielno, Otmuchów i Nysa – tworzy kaskadowy układ retencyjny, który chroni przed powodzią dziesiątki tysięcy mieszkańców zachodniej Opolszczyzny i pogranicza Dolnego Śląska.

Jego pojemność przy maksymalnym poziomie piętrzenia wynosi niemal 22 mln m³, a zapora zamyka zlewnię o powierzchni ponad 2 tys. km². W skład obiektu wchodzą m.in. zapora ziemna, budowla zrzutowa, elektrownia wodna, przepławka dla ryb oraz przelew powierzchniowy – uszkodzony podczas ubiegłorocznej powodzi.

 

Kolejne istotne inwestycje Wód Polskich na rzecz bezpieczeństwa mieszkańców w zlewni Nysy Kłodzkiej

Przypomnijmy, że w ubiegłym tygodniu Wody Polskie podpisały umowę na opracowanie dokumentacji projektowej dla zbiornika Kamieniec Ząbkowicki, który ma zapewnić ochronę przeciwpowodziową gminie Kamieniec Ząbkowicki, a następnie wszystkim większym miejscowościom i gminom położonym nad Nysą Kłodzką.

Planowana pojemność zbiornika wynosi 104 mln m³ – to dwukrotnie więcej niż fala powodziowa, która przeszła przez Nysę Kłodzką we wrześniu 2024 roku w miejscowości Bardo. Zbiornik będzie pełnił wiele funkcji: ochronę przeciwpowodziową, retencję wody, poprawę warunków żeglugowych na Odrze, a w okresach suszy – uzupełnianie poziomu wód w rzece. W planach jest również budowa elektrowni wodnej produkującej energię elektryczną. Obiekt ma także stanowić źródło wody pitnej oraz miejsce wypoczynku i wędkowania.

Zbiornik w Kamieńcu Ząbkowickim byłby piątym, domykającym system zbiornikiem retencyjnym w ramach kaskady na Nysie Kłodzkiej. Jego powstanie znacząco ograniczy ryzyko powodziowe dla miejscowości położonych wzdłuż rzeki, w tym Kamieńca Ząbkowickiego, Paczkowa, Otmuchowa, Nysy, Lewina Brzeskiego i Skorogoszczy. Budowa zbiornika to jedna z rekomendowanych inwestycji ujętych w „Programie redukcji ryzyka powodziowego w zlewni Nysy Kłodzkiej”, opracowanym przez Wody Polskie.

Jednocześnie Wody Polskie ogłosiły przetarg na opracowanie dokumentacji projektowej dla nowego zbiornika w Stroniu Śląskim. Realizacja tego zadania planowana jest na lata 2026–2027. W miejscu dotychczasowej zapory powstanie nowoczesny, zaawansowany technologicznie obiekt, którego klasa i parametry zostaną określone na podstawie modelowania hydrologicznego oraz finalnej dokumentacji projektowej.

Wcześniej Wody Polskie zakończyły prace zabezpieczające na istniejącym zbiorniku w Stroniu Śląskim. Obiekt odzyskał zdolność do czasowego retencjonowania wody i przytrzymywania jej nadmiaru w przypadku wystąpienia fali wezbraniowej. Obecnie pełni funkcję ochronną w zakresie 1/3 pierwotnej pojemności, która przy maksymalnym piętrzeniu wynosiła 1,3 mln m³.

Roboty budowlane były prowadzone na podstawie decyzji Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z 13 stycznia 2025 roku. Zakres prac obejmował wykonanie grodzy kamienno-betonowej w formie narzutu kamiennego wzmocnionego betonem, zabezpieczającej konstrukcję zapory zbiornika. Prace zasadnicze zakończyły się 31 marca 2025 roku.